Korundum
Korundum
iyileştirme işlemleri
-
Nerdeyse
renksiz denecek kadar açık renk sarı taşların
rengini kuvvetlendirmek için Fe2 veya Fe3 ün 1500-1900° okside
edilmesiyle elde edilir. Bu işlemi gerçekleştirebilmek için
taşın bileşiminde Fe olması şarttır.
-
Kromla
renklenmiş pembe safirler Fe de eklenerek turuncu yapılır.
-
Açık
mavi veya geuda (renksiz) safirler 1200-1700° Fe3 Fe2 ye indirilerek mavi
renk kuvvetlendirilir.
-
Safir
veya yakuttaki mavi rengi yapan “component”ı Fe2 yi açık
havada okside etmek suretiyle Fe3 yaparak açmak veya yok etmek için
işlem yapılır.
-
Taşı
uzun bir süreyle 1600-1900° derecede ısıtarak ve çabuk
soğutarak rutil tozları yok edilir. Bu işlemde rutil
eriyerek titanyum oksit safirin kristal yapısına dahil
olur.
-
Isı
ve kimyasal ilaveler (diffüzyon)
-
Fe
+ Ti mavi rengi arttırır veya renksiz safirde mavi renk
meydana getirir. (doğal ve sentetik safirde)
-
Cr3
açık kırmızı renk veya sarı safirler diffüzyon
işlemine tabi tutularak canlı kırmızı veya
turuncu renk elde edilir.
İşlemin
sonunda taş yeniden cilalanır. Taşın sentetik
olup olmadığını anlamak için kayan düzeyler
“sliding plane” var mı kontrol etmek lazımdır.
Taşın
kırılma endeksi krom ince bir tabakaya konsantre olduğundan
yüksek çıkabilir.
-
Radyasyon:
Bu metod renk çok kalıcı olmadığından çok
kullanılmaz.
-
Açık
sarı taşlar koyultulur ( renk merkezlerini çoğaltarak)
-
Pembe
safirleri turuncu pembe yapılır.
-
Diğerleri:
-
Yüzeye
ulaşan çatlak ve çukurların camla doldurulması.
Monchu yakutlarının iç kısımlarındaki
menekşe rengi ısı işlemi ile yok edilir bu sırada
kullanılan flux (cam) çatlakları doldurur. Flux
featherlarına benzer ama bunlar daima yüzeye ulaşır.
Cam dolgular solucana benzer.
-
Boyama,
renksiz ve renkli “impregnation” (artifisyel reçine)
Translusent
renksiz Geuda safirleri:
1300°
potential asterism meydana gelir
1600°
hızla soğutulur
silk ve asterismi yok etmek için
1600°
azaltarak
ısıtma; mavi renk elde etmek için
1600°
okside ederek
ısıtma; mavi rengi yok etmek için
1800°
uzun süreli
ısıtma; Verneuil banding ve strain(?)
Mavi
renk elde etmek için Ti2 & Fe
Isı
işlemi + kimyasal bazı ilavelerle beraber yapıldığında
diffuzyon meydana geliyor. Bu taşların değeri doğal
taşların 10% değerinde.
Uzun
süreyle ısıtıldığında ve TiO2
eklendiğinde asterism meydana geliyor.
Isı
ve TiO2 ve/veya
Fe2O3 = mavi renk Isı
ve Cr2O3 veya NiO v.s
= diğer
renkler
Çatlakları
doldurma: artifisyel camla (kuartz ve boraks) Monchu yakutlarında.
Radyasyon:
bu işlem kalıcı değildir.
Boyama:
Çatlakların boyayla doldurulması
İmpregnation
İşlemlerin
tanımlanması:
Isı;
Isı
işleminde görülen inklüzyonlar:
-
birçok
kristal kapanımlar
-
negatif
kristal
-
likit
tüy (yuvarlanmış görünüşlü)
-
birtek
solid mineral, kristal ısıtıldığı
zaman basınç sebebiyle çatlaklara sebep olur (kahverengimsi,
açık kahverengi) Işık aksettiği zaman gökkuşağı
renkleri gösterir.
Safir
Kapanımların
etrafında pamuğumsu görüntüler, erimiş veya patlamış
solid kapanımlar, çatlamış likit kapanımlar,
noktamsı ipek denen iğne kapanımlar, dağınık
renk zonları, leke leke renk
bantları (mavi), solid kapanımların etrafında yayılmış
renk, cilalanmamış sintered yüzeyler
ve erimiş fasetler.
Spektrum;
çok zayıf veya 450 çizgisi yok. Sarıdan kahverengine;
demir çizgileri namevcut
UV;
Mavi;LW- turuncu reaksiyon görülmez SW- mat tebeşirimsi yeşil,
sarımsı yeşil,
Sarıdan
kahverengine; LW & SW; herhangibir görüntü yok.
Yakut
ve safir
Kapanımların
etrafında disk gibi çatlaklar, erimiş veya patlamış
solid kapanımlar, çatlamış likit kapanımlar,
noktamsı silk, solid kapanımların etrafında renk
diffüzyonları, sintered yüzeyler.
Kapanımlar en iyi darkfield ışıklandırma ile görülebilir.
UV;
SW ekseri yakutta yamalı gibi mavi zonlar
Diffüzyon:
Yakut
ve safirde
Renk
diffüzyonu;
rengin faset kenarlarında ve kuşakta toplandığını
görürüz. Rengin leke leke olduğu ve bazı yerlerde
mevzilendiği görülür. Rengin yüzeye ulaşan çatlaklardan sızmış
olduğunu görürüz.
Star
diffüzyonu; rutil iğneleri yüzeyde ince bir tabakada bulunur.
UV;
SW; mavi taşlarda;
tebeşirimsi sarımsı yeşil. muhtemelen yamalı
gibi.
Doğal
olmayan ıslağımsı bir görünüş sergiler.
Faset kenarları ve kuşak işlem görmemiş taşa göre
methilen iodide likitinde daha belirgindir.
Taşı
likit içinde incelemek en doğru test şeklidir. Mikroskopta yüksek
ısı işleminin belirtileri de gözlenebilir.
Tekrar
taşı cila yaptığımız takdirde renginin açılıp
yok olduğunu görebiliriz.
Yıldız
çok keskin görünür.
Kırıkların
doldurulması
Yüzey
parlaklığındaki değişiklikler, cila transparanlık
ve likit içinde incelendiğinde dolgu materyalinin ve evsahibi taşın
sınırları arsında belirgin bir farklılık görülür.
Dolgunun taşa değdiği yerde hava kabarcıkları
olabilir.
Daima
yüzeye ulaşan bir çatlak bulunur.
Dolgu
materyalini taşın içindeki yüzeye ulaşan kristallerle
ve doğal cam inklüzyonlarla karıştırmamak lazımdır.
|